Kiwi’s uit Nieuw-Zeeland, tomaten uit Turkije, bananen uit Zuid-Amerika, druiven uit Zuid-Afrika …. Winkelen in de supermarkt is als een sprong in de grote wijde wereld. Als je naar de verscheidenheid aan fruit en groenten kijkt die verkrijgbaar zijn, is het bijna onmogelijk om af te leiden welk seizoen er buiten de supermarkt heerst. Er zit enorm veel logistiek verborgen achter het brede aanbod van goederen.
Transport over lange afstanden
Voor de levering van exotisch voedsel zijn soms zeer lange reizen nodig. Hierbij gaat ook het verbruik van veel brandstof en elektriciteit voor het transport, maar ook voor het koelen van de goederen gepaard. Daarbij komen nog de energie en grondstoffen die nodig zijn voor de productie van het verpakkingsmateriaal en de vele plastic folies die worden gebruikt om de groenten te telen. Het transport van voedsel over lange afstanden nam als gevolg van de opening van de interne markt van de EU toe.
Om deze transporten te verminderen, moet voedsel uit regionale teeltgebieden worden gepromoot. Dit heeft ook veel voordelen voor de consument. Groenten en fruit kunnen geoogst worden wanneer ze rijp zijn, omdat de transportafstanden kort zijn. Gerijpte producten smaken niet alleen beter, maar bevatten ook meer waardevolle inhoudsstoffen.
Op het spoor naar secundaire plantaardige stoffen
De afgelopen jaren hebben wetenschappers intensief onderzoek naar sporen van zogenaamde secundaire plantaardige stoffen in ons oorspronkelijke voedsel zoals fruit, groenten, granen, peulvruchten, kruiden en thee gedaan. Dit zijn stoffen die planten als bescherming tegen ongedierte en als bescherming tegen opgegeten worden zelf produceren. Maar het gaat ook om kleur- en smaakstoffen, plantengifstoffen en hormonen. In de voedingswetenschap werden deze stoffen vroeger voornamelijk als ongezond en anti-nutriënten bestempeld. Tegenwoordig is het tij omgekeerd. Vooral kankeronderzoek geeft aan, dat er meer in groenten en fruit dan mineralen en vitamines verborgen zit. Deze waardevolle ingrediënten zijn meer in rijpe producten die in het seizoen zijn en op biologisch geteelde grond konden groeien te vinden.
Overzeese exoten
Fruit van overzee wordt meestal onrijp geoogst. Er wordt vaak gebruik van chemische middelen gemaakt om het natuurlijke rijpingsproces te onderdrukken, zodat de producten op de markt terechtkomen wanneer ze klaar zijn voor consumptie. Helaas is dit niet altijd succesvol. Vaak doen de harde, smaakloze producten helemaal niet aan de exotische producten denken die je op je laatste vakantie hebt leren kennen. Natuurlijk is er niets mis om af en toe een verandering van smaak met tropisch fruit te beleven. Maar lokale producten moeten prioriteit krijgen.
Fruit en groenten naargelang het seizoen
Groenten die in kassen en onder plastic folie worden gekweekt hebben door een gebrek aan zonlicht hogere nitraatgehaltes dan groenten die buiten worden gekweekt. Gewasbeschermingsmiddelen moeten ook vaker worden gebruikt. Dergelijke residuen kunnen met een seizoensgebonden dieet verminderd worden. Winterharde groenten verdienen daarom de voorkeur in de winter en lente. Veldsla, boerenkool, prei, bewaargroenten zoals kool, witte kool, rode kool, wortelen, rode bieten, selderij, zuurkool, andijvie, radicchio, appels en peren. Pompoenen zijn ook tot in de winter goed houdbaar. Laten we ook het eerste groen, zoals paardenbloemen, wilde knoflook, jichtkruid, viooltjes en madeliefjes uit het veld halen.
Directe verkoop
De rechtstreekse afzet van de producent naar de consument draagt in grote mate bij tot de bestaanszekerheid van kleine en middelgrote lokale landbouwbedrijven. Dit gaat met het behoud van het landelijke cultuurlandschap en cultuurgoed gepaard. Door bij de boer of op de boerenmarkt te kopen kunnen we ook veel doen om afval te voorkomen. Ongeveer de helft van de hoeveelheid huishoudelijk afval is verpakking, waarvan ongeveer 90% voedselverpakking is.
Producten uit biologische landbouw
Hierbij wordt niet alleen rekening met de lagere impact op het milieu gehouden, maar ook met de betere gezondheid en de goede smaak van de producten. Biologische landbouw biedt zinvolle alternatieven voor veel problemen. De toevoer van vervuilende stoffen in de bodem, lucht, water en voedsel wordt verminderd en de smaak en waardevolle ingrediënten worden verhoogd. Bovendien wordt de biodiversiteit beschermd.
Teelt in je eigen tuin
Telen in je eigen tuin loont – ondanks de goedkope supermarktproducten meer dan de moeite. De korte afstand van de tuin naar de keuken garandeert versheid en kwaliteit. Bovendien zijn er nog andere gezondheidsfactoren zoals: Beweging in de frisse lucht tijdens het tuinieren en de vreugde om samen met de Schepper te werken. Groei en voorspoed komen van Hem. De tuinman zaait, verzorgt, voedt en geniet van de oogst.
Een nieuwe visie ontwikkelen
In die zin biedt de lente een goede nieuwe start. Laten we leren opnieuw na te denken. Naar het warenrek grijpen is niet altijd de beste keuze. Laten we opnieuw beginnen en in onze eigen tuin een paar moestuintjes planten. Laten we de misschien iets minder gemakkelijke weg naar boerderijverkoop, naar directe verkopers nemen en de voorkeur aan lokale producten geven. Vele kleine stappen effenen de weg naar een betere gezondheid en een intacter milieu.
Blijf geinformeerd
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte over je gezondheid
Esther Neumann heeft voedingsleer aan de Universiteit van Wenen gestudeerd. Sindsdien was ze auteur voor het gezondheidstijdschrift “Leben und Gesundheit” en gaf op verschillende plaatsen in Oostenrijk gezondheidslezingen.
Geef een reactie