Tijd om te bewegen

Met meer dan 50 miljoen amerikaanse volwassenen die chronisch inactief zijn, zou deze gewoonte het grootste volksgezondheidsprobleem van de 21e eeuw kunnen worden.¹⁾Blair, S., PED, Speaking at the American Psychological Association’s 117th Annual Convention.

Een bekende gezondheidsvoorlichtster, Ellen White, schreef eens: “Een perfecte gezondheid hangt van een perfecte bloedsomloop af”.²⁾ White, E., Healthful Living, p. 30. De wetenschappelijke bevestiging van deze diepzinnige uitspraak wordt steeds duidelijker. Wetenschappers beseffen nu, dat inactiviteit de bloedcirculatie vermindert en het lichaam tot uitschakeling brengt. Het Australische tijdschrift Circulation ontdekte dat iemands risico om te sterven met elk uur televisie kijken per dag met 11 procent toeneemt, zelfs wanneer onderzoekers rekening hielden met leeftijd, geslacht, opleiding, roken, BMI (body mass index) en lichaamsbeweging in de vrije tijd. Het Pennington Medical Research Center heeft aangetoond, dat inactiviteit ons een 54 procent verhoogd risico op hartziekten geeft. Zodus het is geen verrassing, dat de sedentaire levensstijl van Amerikanen er mede verantwoordelijk voor is, dat hartziekten doodsoorzaak nummer 1 zijn. Mensen die meer dan vier uur per dag voor de televisie zaten, hadden 80 procent meer kans om aan hart- en vaatziekten te sterven dan mensen die minder dan twee uur per dag keken.³⁾Dunstan, D., et al., Television Viewing Time and Mortality: The Australian Diabetes, Obesity and Lifestyle Study. Circulation: JAHA, 121:384-391, 2010.

De trend van vandaag

In de jaren 1950 was ongeveer 75% van de beroepsbevolking in handarbeid werkzaam, terwijl de overige 25% uit administratieve of leidinggevende banen bestond die voornamelijk zittend waren. In de afgelopen 50 jaar is deze verhouding echter volledig omgekeerd. Momenteel heeft ongeveer 80% van de beroepsbevolking een zittend beroep of een beroep dat slechts een lichte activiteit vereist. Wij leven nu in een generatie die zich eerder “UITRUST” dan zich “UITPUT”, ondanks het feit dat de druk van de moderne maatschappij in bepaalde opzichten stressvoller en veeleisender is dan die van vorige generaties.

Wie is het traagst?

Bent u benieuwd welke regio’s het meest inactief zijn? Het blijkt dat delen van Appalachia en het Zuiden volgens onderzoeksresultaten, het meest inactief zijn. Meer dan 29 procent van de volwassenen in die gebieden gaf aan, dat ze buiten hun werk geen beweging of lichaamsbeweging hadden. Gebieden aan de westkust, Colorado en Minnesota behoren tot de regio’s met de hoogste activiteitsniveaus.⁴⁾ CDC (Center for Disease Control). Niet alleen staten worden hiervan het slachtoffer, maar ook etnische en raciale groepen. Latijns-Amerikaanse vrouwen die hun middelbare school niet hebben afgemaakt lopen met 32,3 procent het grootste risico op inactiviteit. Zwarte mannen met een universitaire opleiding hadden met vier procent de laagste prevalentie van inactiviteit. Hispanics en non-Hispanic Blacks rapporteerden vergelijkbare niveaus van inactiviteit, en beide groepen waren inactiever dan hun blanke tegenhangers. Vrouwen gaven aan minder lichamelijk actief te zijn dan mannen.⁵⁾ Marshall, S., et al., Study Links Social Class and Physical Inactivity. JACSM, 39(1):44-51, 2007.

 Waarom lang zitten dodelijk kan zijn

Alhoewel de deskundigen ons niet hoeven te vertellen dat te lang zitten tot een dikke buik of rugpijn kan leiden, hebben we misschien verkeerde voorstellingen van de baat van lichaamsbeweging om deze sedentaire gewoonten te compenseren. Denkt u dat drie tot vier keer per week naar de sportschool gaan het grootste deel van de dag zitten kan compenseren? Marc Hamilton, onderzoeker naar inactiviteit aan het Pennington Biomedical Research Center, verklaart: “Lichaamsbeweging is geen perfect geneesmiddel om zitten te compenseren.” Beweging biedt echter vele voordelen, waaronder een verhoogde weerstand tegen ziekten. Het is interessant hoe lichaamsbeweging (of het gebrek daaraan) een rol bij de escalatie van diabetes speelt. Inactiviteitsonderzoekers (ja, zoiets bestaat) van de Mayo Clinic hebben bevestigd dat veel zitten desastreus voor de stofwisseling is: slechts 24 uur zitten kan het vermogen van insuline met 40 procent verlagen om glucose op te nemen. Dit maakt zitten een speciale no-no voor iedereen met diabetes.

Lichaamsbeweging is voor de zogenaamde mitochondriën (krachtcentrales van de cellen) van groot belang. Deze kleine organellen helpen ATP (adenosinetrifosfaat) in de energie om te zetten die voor onze lichaamsfuncties nodig is. De hoeveelheid lichamelijke activiteit die we bedrijven, bepaalt in grote mate het aantal, de grootte en de efficiëntie van onze mitochondriën. Dit betekent in het algemeen, dat hoe actiever je bent, hoe meer energie je zal hebben. Het oude gezegde “Use it or lose it!” geldt niet alleen voor de spieren, maar ook op cellulair niveau! Met zitten verbrand je slechts één calorie per minuut – wat neerkomt op een daling van 67 procent van de calorie-uitgaven in vergelijking met lopen. Bij deze verlaagde stofwisseling vertraagt de afbraak van lipiden en triglyceriden aanzienlijk, wordt het nuttige HDL-cholesterol uitgeput en neemt de insulinewerking snel af. Hoewel een slechte zittende lichaamshouding een duidelijk effect op onze gezondheid heeft, is het niet de enige nadelige invloed van sedentair gedrag. Ook de hoeveelheid tijd die we zittend doorbrengen en de bezigheid die we tijdens het zitten verrichten kunnen problematisch zijn. Zo zullen de fysiologische effecten van twee uur lang naar een intense voetbalwedstrijd kijken niet dezelfde zijn als die van een zinvol gesprek met een goede vriend gedurende dezelfde tijdperiode.

Inactiviteit en levensverwachting

Alpa Patel, een epidemioloog werkzaam bij de American Cancer Society, onderzocht de gezondheid van 123.000 Amerikanen tussen 1992 en 2006. Patel schatte dat mensen die te veel zitten gemiddeld een paar jaar van hun levensduur kwijtraken. De mannen in het onderzoek die 6 uur of meer per dag van hun vrije tijd zittend doorbrachten, hadden een algemeen sterftecijfer dat ongeveer 20 procent hoger lag dan mannen die 3 uur of minder per dag zaten. Wat interessant was, is dat dezelfde statistieken niet voor vrouwen golden: zij die meer dan 6 uur per dag zaten, hadden een ongeveer 40 procent hoger percentage van het totale sterftecijfer, of het dubbele van de mannen.⁶⁾ Vlahos, J., New York Times,  April 14, 2011.

Lichaamsbeweging en calorieën

Dr. Levine, een professor in de gezondheidszorg van de Mayo Clinic die wordt beschouwd als een van de meest gezaghebbende onderzoekers op het gebied van inactiviteit, wilde weten waarom het eten van 3500 extra calorieën niet automatisch tot een extra pond vet leidt. Hij ontdekte dat de kleine bewegingen van dagelijkse activiteit die technisch gezien niet als lichaamsbeweging worden beschouwd, ook een rol spelen bij het gebruik van calorieën door het lichaam. Hij creëerde het acroniem NEAT, wat staat voor; non-exercise activity thermogenesis, een naam voor het concept over de grote voordelen die duizenden kleine bewegingen per dag bieden. Hoewel het niet alle aspecten van het calorieverbruik omvat, moeten we toegeven dat NEAT deel van de oplossing is!

Effecten op de geest

Lichaamsbeweging is niet alleen een activiteit om de hartfunctie, het gewicht of de bloedsuikerbeheersing te verbeteren; het heeft ook een diepgaand effect op een van de belangrijkste organen van het menselijk lichaam, de hersenen. “Voortdurende inactiviteit is een van de grootste oorzaken van een zwak lichaam en een zwakke geest. Velen die in zeer goede gezondheid zouden moeten verkeren zijn ziek, eigenlijk zouden ze kunnen genieten en in het bezit kunnen zijn van een van de rijkste zegeningen.”⁷⁾White, E., Counsels on Health, p. 95. Psychologen en studenten, wilt u uw geest efficiënter en vitaler maken? Zorg voor voldoende lichaamsbeweging! “De tijd die men aan lichaamsbeweging besteed is niet verspild!. Een aangepaste belasting van alle organen en vermogens van het lichaam is essentieel om de beste presentaties te leveren. Wanneer de hersenen voortdurend worden belast terwijl de andere organen van de levende machine inactief zijn, onstaat een gebrek aan kracht op lichamelijk en geestelijk gebied. Het fysieke systeem wordt van zijn gezonde vitaliteit beroofd, de geest verliest zijn helderheid en kracht, en een ziekelijke prikkelbaarheid is het resultaat.”⁸⁾White, E., Counsels for the Church, p. 160.

Lichamelijke activiteit is niet alleen voor een gezonde geest van belang, maar ook voor een geslaagd geestelijk leven. Nuttige arbeid vergroot de kracht en macht van de wil, zodat we voor het goede kunnen kiezen en het slechte kunnen mijden. Het is geen verrassing dat onze Heiland, die de zonde bij elke stap overwon en trotseerde immer onderweg was. Een leven van gebed ging hand in hand met een leven van voortdurende activiteit, werken, van dorp tot dorp lopen, genezen en onderwijzen.

Nu we over zijn leven van actieve dienstbaarheid nadenken, roept de Heer u mogelijk op, om nauwer met Hem samen te werken. Waarom neemt u niet de volgende stap in het geloof, hoe klein of groot dat ook is, en reist voort op de “levensweg” die naar “volheid van vreugde” in zijn eeuwige aanwezigheid leidt? ⁹⁾The Bible, Psalm 16:11. Het zal zeker de moeite waard zijn!