Rauwkost – hoeveel is voldoende?

In de zomer zijn de boerenmarkten een lust voor het oog. We zien een schat aan verse groenten en fruit. Een groot deel van de bevolking associeert rauwe groenten en fruit met een goede gezondheid. In de toepassing ziet het echter heel triest uit. De meeste mensen eten veel te weinig rauwe groenten en fruit. Aan de andere kant zijn er mensen die pleiten voor een uitsluitend rauw dieet met ongekookt voedsel. Anderen betogen voor een moderaat rauw voedsel dieet. Het aandeel kan tussen 70-100% liggen.

ln de afgelopen honderd jaar kregen we met talrijke vormen van rauwkost te doen. De meeste zijn afkomstig van leken die met gezondheidsproblemen te doen hadden en zichzelf konden genezen indien ze hun dieet veranderden door uitsluitend of gedeeltelijk rauw voedsel te eten.

Verschillende soorten rauwkost

De verschillende vormen van rauwe voeding zijn vaak gebaseerd op zelfgemaakte voedingsconcepten die geen wetenschappelijk fundament hebben. Sommigen bepleiten voor een zeer eenzijdige vorm en wijzen bepaalde voedingsmiddelen eenvoudigweg van de hand. Daarom is een algemene beoordeling van rauwkost erg moeilijk. Men moet voor zichzelf kiezen. De meeste rauwkost diëten dragen de naam van hun ” onwikkelaars”: Evers dieet, Waerland dieet, rauwe voeding volgens Walker, Dr. Nolfi, Schnitzer of Wandmaker. Daarnaast er zijn ook sprake van fantasienamen zoals; Rainbow Diet, Hallelujah Diet of Fit for life.

Die meeste vormen van rauwkost diëten zijn vegetarisch. Vast de helft leeft zonder vlees. Sommige veroorloven ook rauw of licht gerookt vlees in hun dieet. Melk en graanproducten komen meestal niet op tafel . De meesten houden het echter niet lang vol 100% rauw voedsel te eten. Velen geven aan dat sociale uitsluiting meest voorkomende oorzaak is aan waarom ze met het dieet gestopt zijn. De derde groep geeft gezondheidsredenen aan zoals: Bevriezing, problemen met de tanden, winderigheid en gewichtsverlies.

Invloed op het Lichaamsgewicht bij een langdurig dieet met rauwkost

Overgewicht komt onder raw foodisten niet voor. Driekwart heeft een BMI in het normale bereik. Er bestaat zo te zeggen bij deze groep geen obesitas. Aan de andere kant hebben een aantal mensen met ondergewicht te doen en zijn zo aan de lage kant van de gewichtscurve te vinden Dit komt vooral voor onder degenen die een zeer hoog gehalte aan rauw voedsel tot zich nemen. Gewicht speelt voor raw foodisten een ondergeschikte rol. Wat voor hen belangerijker is, is hun welzijn.

Zulk ondergewicht zou voor een deel waarschijnlijk kunnen worden verminderd door meer noten en avocado’s te eten, d.w.z. vetrijke voedingsmiddelen. Worden echter de meeste calorieën in de vorm van vet geconsumeerd, zijn ingewikkelde stofwisselingsreacties nodig om het vet te verteren en in de juiste vorm van energie om te zetten. Dit process is niet voor onze gezondheid niet ideaal.

Omdat granen en peulvruchten slechts in beperkte mate rauw kunnen worden geconsumeerd, hebben de meeste raw foodisten hebben een tekort aan koolhydraten en eiwitten. Rauwe granen en peulvruchten bevatten een aantal fytaten die winderigheid veroorzaken en de opname van een aantal mineralen verhinderen. Deze fytaten worden door koken sterk verminderd.

Het kiemen is een andere manier om het aantal aan fytaten te verminderen. Granen en peulvruchten worden daarom door raw foodisten heel vaak in gekiemde vorm geconsumeerd. Door het kiemen worden de vitamines in het graan beter opgenomen, waardoor gekiemde granen een interessante aanvulling op ons dieet vormen. Als ze echter in grote hoeveelheden worden geconsumeerd, kan dit tot een vitamineoverschot leiden.

Overtuigde raw foodisten

Meestal zijn het gezondheidsredenen die de voorstanders van rauwe voeding aangeven waarom zij voor zulk een alternatieve dieet hebben gekozen. Voor anderen speelt ethiek of de goede smaak een rol. Twee derde deel is ervan overtuigd dat koken tot waardevermindering en het ontstaan van schadelijke stoffen in de voeding leidt. Spijsverteringsleucocytose en de vorming van Maillard-reactie worden zeer vaak genoemd. Dit is een niet enzymatische bruinkleuring die door de combinatie van suikers en aminozuren bij verhitting van voedsel onstaan.

Spijsverteringsleukocytose

Deze term wordt voor de tijdelijke toename van witte bloedcellen, de leukocyten, na voedselinname gebruikt. Dit is een fysiologische toestand en geen indicatie van een ziekte. Raw foodisten zien deze toename altijd als een reactie op ongeschikt voedsel. De reden zeggen ze, ligt in de verhitting van het voedsel. Er onstaat volgens hun geen toename van leukocyten als men alleen rauw voedsel gebruikt of vóór het eten van gekookte voedsel iets rauws eet.

De medische achtergrond werd door de arts Kouchakoff in 1930 geleverd, die een toename van leucocyten na de inname van gekookt voedsel constateerde. Bij ongekookt voedsel kwam dit bij zijn onderzoek niet voor. Later bleek uit nader onderzoek dat zijn observatieperiode veel te kort was en dat een toename van leukocyten, vooral neutrofiele granulocyten, bij elke vorm van voedselinname optreedt. Waarom er een toename plaatsvindt, moet nog nader onderzocht worden. Misschien is het gewoon een feit dat het lichaam potentieel ziekteverwekkende kiemen bestrijdt die met het voedsel worden binnengebracht.

De stelling van Kouchakoff dat leukocytose alleen bij het gebruik van gekookt voedsel optreedt, is zodus als onjuist gebleken. Leukocyten nemen na het eten met 50-140% toe en dit ongeacht of het voedsel gekookt of rauw wordt gegeten. Het is echter heel interessant op te merken dat het hoogste niveau van leukocyten na het eten van een vleesmaaltijd wordt bereikt.

Enzymen

Enzymen zijn een andere reden die raw foodisten heel vaak als een voordeel van hun dieet aangeven. Rauw voedsel bevat levende enzymen die tijdens het koken worden vernietigd. Daarom zijn rauwe voedingsmiddelen levende voedingsmiddelen, terwijl gekookte producten al dood zijn en daarom zeer weinig voedingswaarde hebben.

Wat zijn enzymen? Enzymen zijn chemische structuren die belangerijk voor een aantal stofwisselingsfuncties in ons lichaam zijn. Ze hebben belangrijke functies bij de spijsvertering, bij de verdere stofwisseling in het lichaam, bij de replicatie van DNA, bij signaalmechanismen tussen cellen en talloze andere processen.

Het is dus waar dat rauw voedsel veel enzymen bevat. Maar aangezien deze enzymen voor een groot deel uit eiwitten bestaan, worden deze in de maag tot aminozuren ontleed en komen zodus het lichaam niet ten goede. Sommige mensen hebben enzymsupplementen nodig om de spijsvertering te bevorderen. Deze moeten in speciale capsules worden verpakt die tegen maagzuur bestand zijn en de enzymen pas in de darmen afgeven. Zonder deze capsules zouden de spijsverteringsenzymen de darmen niet kunnen bereiken. Ons lichaam is eigenlijk in staat alle benodigde enzymen zelf produceren.

Wanneer het om de vitaminen gaat, heeft het rauwe voedsel dieet een streepje voor. Vitaminen gaan bij verhitting grotendeels verloren en worden in rauwe producten normaal gesproken in veel hogere concentraties gevonden. Op deze regel zijn er echter uitzonderingen. Gestoomde kool heeft bijvoorbeeld een hoger vitamine C-gehalte dan rauwe kool, en het betacaroteen in wortelen wordt in gekookte vorm gemakkelijker opgenomen. Als u groenten wilt koken, dan is voorzichtig stomen meestal de beste vorm van bereiding.

Rauwkost voor de zieken

Voeding is een belangrijke factor bij het behoud van de gezondheid maar ook bij het ontstaan van chronische ziekten. Dit is door de WHO bevestigd. Natuurlijk speelt de levensstijl ook een grote rol. Naast gebrek aan lichaamsbeweging en tabaksgebruik worden veranderingen in de voeding op de eerste plaats genoemd

Het traditionele plantaardige dieet werd vervangen door een calorierijk, vetrijk dieet met veel dierlijke producten. Een lage consumptie van groenten, fruit en weinig vezels gaan hiermee gepaard. In veel ontwikkelingslanden die hun levensstijl en voeding aan die van de geïndustrialiseerde landen aanpassen, nemen de ziekten die met deze levensstijl samenhangen toe. Hier gaat het om ziekten zoals; Hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en obesitas.

Het is zodus geen wonder dat alternatieve artsen hun therapie steeds meer op het gebruik van rauwkost richten! Daarom blijft bij het overschakelen van een typisch westers dieet op een rauwkostdieet het succes niet uit. Het rauwe dieet moet echter individueel worden aangepast, omdat er nogal wat contra-indicaties zijn. In de meeste gevallen zou een gebalanceerde gezonde voeding met een beetje gekookte granen waarschijnlijk tot een beter resultaat leiden dan een restrictief dieet met rauw voedsel.

Rauwkost als permanent dieet: ja of nee?

Zoals de studies over rauwe voeding aantonen, is het niet gemakkelijk om uitsluitend van rauwe voeding te leven. Tijdelijk kan het zinvol zijn, bijvoorbeeld om af te vallen of om weer gezond te worden. Eet men permanent rauwkost zou dit in geen geval een eenzijdig dieet moeten zijn. Men mag niet willekeurig bepaalde levensmiddelen vermijden die voor een gebalanceerde voeding belangerijk zijn.

Hoe hoog het aandeel rauwkost in iemands dieet zou moeten zijn, is iets wat iedereen voor zichzelf zal moeten bepalen. Ongeveer de helft aan rauwkost eten, zoals het van de wholefood dieet wordt aanbevolen, is zeker een goede manier om mee te gaan. Alhoewel het uit smaak-, sociaal, wetenschappelijk en gezondheidsoogpunt gerechtvaardigd is rauwkost te eten, maakt het koken ook zin.

Waarom koken?

Koken doodt schadelijke micro-organismen, vernietigt bijvoorbeeld schadelijke voedingsbestanddelen in peulvruchten, en verhoogt de opnamecapaciteit van sommige voedingsstoffen, bijvoorbeeld bètacaroteen. Koken verandert de consistentie en de smaak van hat eten. Koken, frituren en bakken dragen tot de genotswaarde bij. Denk hierbij maar aan de aardappelen! Koken dient vaak ook de houdbaarheid en met het gemak van kant-en-klare menu’s, aangevuld met verse rauwkost, hebben we snel een maaltijd op tafel.

Het is een feit, dat de meeste mensen weten dat ze er meer rauwkost moeten eten. Als iemand de hoeveelheid wil verhogen, moet hij dit geleidelijk aan doen en niet vergeten goed te kauwen. Alleen zo kan het spijsverteringskanaal zich aan de veranderde omstandigheden aanpassen.

Overigens zijn er geen wetenschappelijke bevindingen – voor een betere lichamelijke en geestelijke prestatie van de raw foodist in vergelijking met degenen die een gewoon gemengd dieet op na houden. Als iemand zich echter beter voelt bij een rauw dieet, moet hij de voorkeur geven aan een gebalanceerde vorm dat hem van alle levensbehoeften optimaal voorziet.