Als je aan dingen denkt waaraan je verslaafd zou kunnen zijn, staat stress nooit op het lijstje, toch? Sommige mensen zetten alcohol, nicotine, cafeïne en zelfs sociale media op het lijstje – maar stress wordt niet eens overwogen.
Het idee dat iemand een stressverslaving heeft, lijkt misschien wat vreemd als je bedenkt dat de meesten van ons er een hekel aan hebben gestrest zijn. Veel mensen beseffen het niet, maar stress kan na verloop van tijd een verslaving worden. Dit komt door de onopvallende chemische reacties in je lichaam die onstaan wanneer het stresshormoon cortisol je systeem overspoelt en je helpt om met moeilijke situaties om te gaan.
Je adrenalinegehalte stijgt en je merkt dat je je door taken heen worstelt en projecten met gemak afrondt. Als je niet onder druk staat, sleep je je voort, treuzel je en worstel jezelf naar de eindstreep.
Sommige mensen nemen de uitspraak niet serieus dat ze “beter onder druk” beter werken, en dit is waarom. Het is een verslaving aan stress vanuit een chemisch perspectief. Het is niet slechts een mentale voorkeur.
Het probleem is dat wanneer je aan chronische stress lijdt, dit niet alleen je gezondheid in gevaar kan brengen, maar ook je persoonlijke en professionele relaties kan verstoren. Na verloop van tijd neemt je levenskwaliteit af en je bereikt een punt waarop je niets meer zonder stress kunt doen. Dit is een erg trieste manier om je leven te leven.
Wat betekent het om aan stress verslaafd te zijn?
Stress is iets dat een reactie in de hersenen kan veroorzaken die lijkt op wat je ervaart als je drugs gebruikt of alcohol drinkt. Dit soort high is het resultaat van het vrijkomen van chemische stoffen in de hersenen waardoor je je goed voelt.
Sommige mensen realiseren zich hun stressverslaving niet totdat ze hun gewoonten beginnen te analyseren. Als je de gewoonte hebt om dingen uit te stellen totdat je onder druk komt te staan en je een dosis stress nodig hebt die je dan gebruikt om je productiviteit te verhogen, dan is dit een stressverslaving.
Je voelt je goed omdat je veel energie hebt en je bent opgewonden? Dit is allemaal door de stress onstaan die is opgetreden. Je kunt ook aan je leven zien of je aan stress verslaafd bent.
Zelden heerst er vrede in je leven. In feite is je leven met een reclame voor stress vergelijkbaar. Je bent zelden kalm en altijd gespannen. Je vindt de tijd niet saai omdat er altijd iets aan de hand is.
Rustmomenten zijn er zelden omdat je het te druk hebt van hot naar her te racen. Het voelt alsof je praktisch in je auto leeft omdat je nooit rustmomenten hebt.
Ontspanning is niet iets dat in je woordenschat voorkomt. Je denkt er misschien af en toe aan, maar je doet het nooit. Het kan ook zijn dat je het altijd druk hebt.
Er is veel drama en stress en het lijkt alsof er altijd een persoonlijk of professioneel vuur te blussen is. Misschien heb je het te druk en heb je zelfs het gevoel dat de kaars aan beide uiteinden brandt, maar het stoort niet echt.
Het leven is niet slecht, zeg je tegen jezelf. Het is gewoon hectisch en als de stress op je pad komt, voel je je uiteindelijk gesterkt en alsof je veel bereikt hebt. Een verslaving aan stress zich ook uiten in wat je over je leven aan andere mensen vertelt.
Eén manier waarop mensen dit doen is door bepaalde boodschappen op sociale media te zetten. Voor jou is sociale media niet echt de plek die je bezoekt om te zien hoe het met je vrienden of familie gaat. Het gaat meestal alleen maar over jou – hoe andere mensen je boos hebben gemaakt, je gevoelens hebben gekwetst of op de een of andere manier misbruik van je hebben gemaakt.
Je post dat soort dingen altijd op sociale media en het onderwerp draait om je stress – hoe hectisch alles voor je was of wat er in je dag gebeurde en hoe dat in stress veranderde.
Misschien heb je het erover waarom je je zo gestrest voelt – omdat je niet hebt geslapen, niet hebt gegeten, niet genoeg geld op je werk verdient, ruzie met je vriend(in) hebt gehad en hoe jij altijd degene bent geweest die compromissen heeft gesloten en niet zij of hij.
Of je vertelt hoe boos of bang je bent vanwege wat je in het verleden hebt meegemaakt of vanwege emotionele problemen die je nu hebt. Op je sociale media ga je online en betreur vaak in detail wat er in je intieme relatie of met je familie of collega’s aan de hand is. Je vertelt over wat voor vreselijks er tegen je gezegd is of wat voor naars je hebt meegemaakt.
Je praat over welke vreselijke dingen tegen je gezegd zijn of met welke nare dingen je te maken hebt gehad, zoals dat je meer moest werken dan je lief is. Je praat over de druk die op je werd uitgeoefend en hoe je tot laat werkte, gehaast naar huis ging en niet eens te eten kreeg.
Dat soort dingen overkomt iedereen omdat het leven op zichzelf hectisch kan zijn. Maar het probleem met de stressverslaving is dat je dit soort dingen de hele tijd post en dat het voor jou heel belangrijk is. Je hebt het over benzine in je auto taken en zelfs dit wordt een inspanning die met het lopen van een marathon vergelijkbaar is.
Of je hebt het over naar de supermarkt gaan en de dingen die niet in de winkel verkrijgbaar waren of hoe iemand je in de rij afsneed of zijn winkelwagentje niet terugbracht. Je kunt het over de moeite hebben die het kost om rekeningen te betalen of de hond naar de trimsalon te brengen.
Niets waar je over praat is simpel of plezierig. Er is altijd drama en stress mee verbonden. Wat je ook doet, het is nooit normaal. Het moet altijd groter en stressvoller zijn dan de situatie vereist en veel erger dan wat iemand anders doormaakt.
Wat je niet beseft, is dat anderen op sociale media die ook met stress te maken hebben, je als een dramamagneet gaan zien. Ze zullen denken dat niets in jouw leven eenvoudig kan zijn – dat het altijd ingewikkelder moet zijn dan het in werkelijkheid is.
Mensen die aan drama verslaafd zijn posten meestal negatieve dingen of klagen non-stop over hun leven. Als je met mensen op het werk of met vrienden of familie praat, draait je leven alleen maar om stress en je voelt je daar niet echt slecht over, want voor jou is stress niet slecht.
Het is iets dat deel uitmaakt van je leven en je bent eraan gewend geraakt van de kick te genieten die het je geeft om een vechter te zijn. Bedenk wel dat als je zo’n reputatie begint te krijgen, mensen je zullen mijden. Alhoewel dit je stress zal verhogen, ga je het alleen maar gebruiken om het vuur nog meer aan te wakkeren.
De gevolgen als je er niet in slaagt je stressverslaving te overwinnen
Jeweet hoe het in het leven gaat. Er is altijd wel iets dat je plannen dwarsboomt en het gebeurt op momenten dat je het je het minst kunt veroorloven om met stress geconfronteerd te worden. Misschien ben je op weg naar je werk om een project met je baas door te spreken voordat een klant voor een geplande afspraak komt.
Maar voor je het weet sta je vast in een file. Je kunt er echt niet omheen en je kunt niet meer terug. Je zit gewoon vast. Wanneer dit gebeurt, reageert je lichaam en overspoelt jouw systeem met stresshormonen.
Als respons gaat jouw lichaam zich op een vecht-of-vluchtreactie richten en deze is bedoeld om je te helpen. Als een situatie niet levensbedreigend is deze reactie helemaal niet nodig.
Als dit een incidentele omstandigheid is waarin je een stortvloed aan stresshormonen krijgt, is het niet erg.
Maar je begint een probleem te krijgen wanneer je te maken krijgt met een alledaagse stressfactor en je geen effectieve copingtechnieken kent. Wanneer je lichaam voortdurend een stortvloed aan stresshormonen krijgt, gaat het je beïnvloeden door je een chemische high in je hersenen te veroorzaken.
Het is makkelijk om verslaafd te raken omdat je die chemische boost graag wilt krijgen. Je voelt je tot op zekere hoogte goed als je het voor het eerst krijgt, maar na verloop van tijd richt deze constante stressreactie in je lichaam op het gebied van je lichamelijke gezondheid een ravage aan.
Na verloop van tijd gaat het overmatig gebruik van je stresshormonen een tol van je immuunsysteem eisen. Dit gebeurt, omdat je lichaam over zogenaamde natural killer cellen beschikt. Deze zijn niet alleen ontworpen om tegen ernstige aandoeningen zoals kanker te vechten, maar ook om bacteriële of virale ziektes te bestrijden.
Ze zorgen voor immuniteit. Stress verzwakt het vermogen van deze cellen om op de manier te functioneren zoals ze zouden moeten, waardoor je te weinig bescherming hebt en constant ziektes krijgt die de ronde doen.
Je zult niet alleen vaker ziek worden als je er niet in slaagt je stressverslaving te overwinnen. Je loopt een verhoogd risico aandoeningen te ontwikkelen die aan stress gerelateerd zijn, zoals diabetes.
Wanneer je gestrest raakt, verhoogt het je glucoseniveau – zelfs als je de ziekte niet hebt.
Stress kan ervoor zorgen dat je een verhoogde kans hebt een hartaanval te krijgen, want als je gestrest bent, gaat de bloeddruk omhoog.
Het wordt verondersteld dat de stortvloed aan stresshormonen je bloedvaten tijdelijk vernauwt. Maar als je aan stress verslaafd bent, kunnen deze bloedvaten voortdurend vernauwd zijn, waardoor de toevoer van bloed en zuurstof naar het hart beperkt worden.
Wanneer je gestrest bent, kan dit ook je spijsvertering beïnvloeden. Je kunt misselijk worden of last van buikkrampen, diarree of constipatie krijgen. Het is ook mogelijk dat je last van brandend maagzuur kan krijgen.
Mensen die aan stress verslaafd zijn kunnen ook voortplantingsproblemen ontwikkelen. Bij vrouwen kan de maandelijkse cyclus uitblijven of hun maandelijkse periode langer duren, terwijl bij mannen het testosteronniveau omlaag kan gaan, wat met impotentie in verband kan worden gebracht.
Maar niet alleen de lichamelijke gezondheid zal tekenen van stress vertonen. Het kan ook problemen op het gebied van je mentale gezondheid veroorzaken. Voor veel mensen kan een langdurige blootstelling aan stress, zoals bij een stressverslaving, een depressie veroorzaken.
Dit gebeurt, omdat de stresshormonen in je lichaam blijven hangen en je niet de rustpauze krijgt die je normaliter zou moeten krijgen. Het komt vaak voor, dat stress invloed heeft op je emoties en als je constant een stortvloed aan stresshormonen krijgt, brengt dat negatieve gevoelens zoals verdriet naar boven en dit kan tot depressie leiden.
Angst is een andere consequentie wanneer je een stressverslaving niet aanpakt. Je hoeft geen angststoornis te hebben om angst te ontwikkelen. Dit kan het gevolg zijn wanneer je stress hebt in je leven.
Wanneer je angstig bent, kan dit zich in zowel fysieke als emotionele symptomen uiten. Als het met je geestelijke gezondheid te maken heeft manifesteert de angst zich meestal in een gevoel van angst.
Misschien voel je je op bepaalde momenten of constant nerveus. Soms kan angst zich als een gevoel uiten dat er iets niet klopt. Je reageert nerveus. Deze mentale reactie kan optreden wanneer je op het punt staat een situatie onder ogen te zien of wanneer je aan die situatie denkt.
Het kan ook gebeuren wanneer je bang bent voor de gevolgen van een situatie. Als stress de oorzaak van je angst is, dan zal hetgeen wat je ervaart blijven hangen en gaat het niet zomaar weg. Als je stress niet aanpakt, kan het ook tot paniekaanvallen leiden.
Een paniekaanval krijg je wanneer je een gevoel van overweldigende angst of een diepe bezorgdheid beleeft. Paniekaanvallen kunnen met of zonder lichamelijke bijwerkingen optreden.
Vaak ontwikkelen mensen vanwege iets in het verleden dat zij niet hebben afgehandeld, stressverslaving, paniekaanvallen of stress over iets waar ze bang voor zijn dat zou kunnen gebeuren wat nog niet is gebeurd.
Een paniekaanval is een gevoel van naderend onheil, zelfs als er op dat moment niets ergs aan de hand is en geen gevaar dreigt. Deze aanvallen zijn voor de persoon die ze heeft een duidelijk teken dat er iets ondernomen moet worden om er een eind aan te maken.
Wanneer een paniekaanval je dagelijkse routine verstoort en je moeite hebt om verder te gaan, is dit een ernstig probleem en kan professionele behandeling nodig zijn. Als gevolg van de negatieve invloed van stress op je geestelijke gezondheid, kan het gebeuren dat je ontevreden bent met je leven.
Je hebt het gevoel dat er iets ontbreekt. Dit kan gebeuren als je niet tevreden bent over de persoon die je bent. In combinatie met deze ontevredenheid kun je zelftwijfel ontwikkelen. Misschien krijg je ook een laag zelfbeeld en vind het niet leuk wat je ziet als je in de spiegel kijkt.
Je houdt niet van je baan, je relaties of waar je in het leven staat. Het is op dit punt dat veel mensen tot verslavingen overgaan in een poging de leegte op te vullen en zich beter over zichzelf en hun leven te voelen.
Een verslaving alleen helpt je niet om verder in het leven te komen. Het lost je problemen niet op maar vergroot ze juist. Je kunt je goed voelen wanneer je aan stress verslaafd bent, maar het brengt je nergens. Als je merkt dat je een stressverslaving hebt, moet je technieken leren om op een constructievere manier met jouw stress om te gaan. Download de gratis 10-minuten gids voor stressmanagement om te leren hoe je stress de baas kunt worden.
Martin Neumann heeft in 1998 een opleiding voor levensstijlinterventies in het Wildwood Lifestyle Center & Hospital genoten. Sindsdien heeft hij in verschillende delen van de wereld lezingen over een gezonde levensstijl en natuurlijke geneesmiddelen gegeven. Martin is tevens ook de oprichter van de website Abundant Health.
Geef een reactie